Berliner: Το γερμανικό ντόνατς που έγινε το κλασσικό αγαπημένο της Ευρώπης

Το Berliner είναι ένα γερμανικό ντόνατ μαρμελάδας χωρίς τρύπα στη μέση, φτιαγμένο από γλυκιά ζύμη μαγιάς τηγανισμένη σε λαρδί ή μαγειρικό λάδι, με γέμιση μαρμελάδας και συνήθως καλυμμένο με ζάχαρη άχνη.

Η ζάχαρη ήταν πολύ δαπανηρή μέχρι τον 16ο αιώνα και τα πρώιμα ντόνατς ήταν συνήθως γεμιστά με αλμυρές γεμίσεις όπως τυρί, κρέας και μανιτάρια. Όταν οι εισαγωγές από φυτείες ζάχαρης της Καραϊβικής έκαναν τη ζάχαρη πιο προσιτή, οι κονσέρβες φρούτων απέκτησαν δημοτικότητα. Το 1485, το πρώτο γερμανόφωνο βιβλίο μαγειρικής που εκδόθηκε σε έντυπη μορφή το Kuechenmeisterei δημοσιεύτηκε στη Νυρεμβέργη και παρέμεινε έτσι μέχρι το 1674 με 20 εκδόσεις (μεταφράστηκε αργότερα στα πολωνικά το 1532).

Ήταν ένα από τα πρώτα βιβλία μαγειρικής που τυπώθηκαν με την πρέσα Gutenberg και περιέχει την πρώτη γνωστή συνταγή για ζελέ ντόνατ, που ονομάζεται Gefüllte Krapfen που παρασκευάζεται με ζύμη ψωμιού γεμιστή με μαρμελάδα τηγανισμένη σε λαρδί. Είναι άγνωστο εάν αυτή η καινοτομία ήταν του συγγραφέα ή απλώς μια καταγραφή μιας υπάρχουσας πρακτικής.

Το Krapfen ήταν ίσως το πρώτο ντόνατ ευρωπαϊκού τύπου που εμφανίστηκε, ακολουθούμενο από παρόμοιες ποικιλίες σε άλλες χώρες. Αυτά τα αρτοσκευάσματα παρασκευάζονται παραδοσιακά με προζυμωτή ζύμη που τηγανίζεται μέχρι να ροδίσουν και να γίνουν τραγανά εξωτερικά, ενώ παραμένουν απαλά, ελαφριά και αέρινα εσωτερικά.

Αν και το Krapfen μπορεί να παρασκευαστεί σκέτο, τις περισσότερες φορές γεμίζεται ή ολοκληρώνεται με μαρμελάδες και κρέμες βανίλιας ή σοκολάτας, ενώ από πάνω συνήθως πασπαλίζεται με ζάχαρη άχνη ή περιχύνεται με σοκολάτα. Η προέλευση της λέξης krapfen χρονολογείται από τον 9ο αιώνα και οι συνταγές στα γερμανικά μπορούν να βρεθούν ήδη από τον 14ο αιώνα.

Οι γλυκές εκδοχές του αρτοσκευάσματος κυριάρχησαν και παρέμειναν στενά συνδεδεμένες με το καρναβάλι, μια εορταστική περίοδο που προηγείται της Χριστιανικής Σαρακοστής. Είναι ενδιαφέρον ότι κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού, ένα krapfen σε μια παρτίδα με μαρμελάδα και κονσέρβες φρούτων μπορεί να περιέχει μια γέμιση μουστάρδας ως φάρσα.

Πιστεύεται ότι τα ντόνατς εξαπλώθηκαν σε πολλές χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, οι οποίες υιοθέτησαν την τεχνική αλλά χρησιμοποιούσαν διαφορετικές ονομασίες της περιοχής. Κατά συνέπεια, το krapfen στη Γερμανία ονομάζεται στοBerliner, pfannkuchen, faschingskrapfen, krebbel ή kreppel.

Στην Πολωνία, είναι γνωστά ως pączki ή krepel, οι Ούγγροι τα αναφέρουν ως fánk, οι Σλοβάκοι ως šišky, ενώ οι Τσέχοι χρησιμοποιούν τον όρο koblihy. Στη Σλοβενία, είναι πιο γνωστά ως krofi, ενώ η τυπική ονομασία σε όλη την Κροατία, τη Βοσνία και τη Σερβία είναι krofne ή krafne.

Στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, τα ντόνατς είναι γνωστά ως pyshki (είτε σε σχήμα δακτυλίου είτε χωρίς τρύπα) και υπάρχει ένα τοπικό καφέ που σερβίρει pyshki που παρασκευάζονται από την αρχική συνταγή από τη δεκαετία του 1960.